Cryptovaluta zijn niet meer weg te denken in de financiële sector. Steeds meer Nederlanders stappen in crypto: sommigen willen uit nieuwsgierigheid de actuele ADA koersinformatie vinden, anderen met de hoop op winst. Maar winst, betekent natuurlijk ook belastingen. En dat roept vaak de vraag op: moet ik mijn crypto opgeven bij de Belastingdienst? Het korte antwoord is: ja. Hoe je dat doet, leggen we hieronder haarfijn uit.
Crypto en de belastingdienst: wat hoort waar thuis?
In Nederland ziet de Belastingdienst cryptovaluta niet als geld, maar als bezit. Net zoals spaargeld, aandelen of een tweede huis, vallen crypto’s dus onder ‘box 3: het vermogen’.
Er wordt gekeken hoe groot je totale vermogen in box 3 is. Over een deel daarvan hoef je geen belasting te betalen. Dit is het heffingsvrij vermogen; in 2025 is dit bedrag € 57.684. Als je alles in box 3 bij elkaar optelt en boven het heffingsvrij vermogen uitkomt, dan moet je dit opgeven in je aangifte inkomstenbelasting.
Waardepeildatum: 1 januari
De Belastingdienst kijkt altijd naar je vermogen op 1 januari van het belastingjaar. Dus voor je aangifte in 2025, geef je je crypto op zoals die er op 1 januari 2024 bij stond. Die kun je opzoeken via een betrouwbare koerssite, of gebruiken wat je exchange aangeeft. Veel platforms bieden jaaroverzichten of exporteerbare portfoliorapporten met de waarde op 1 januari.
Dat betekent dus: als je in juni 2024 alles verkocht hebt met dikke winst, is dat voor de belastingaangifte in 2025 nog niet relevant. Je waardepeildatum blijft 1 januari.
Gebruik bij voorkeur de koers in euro’s. Als je meerdere crypto’s hebt, tel dan de waarden bij elkaar op.
Wat als je verlies hebt gemaakt?
Omdat crypto onder box 3 valt, kijkt de fiscus niet naar winst of verlies zoals bij beleggen in box 2 of box 1. Alleen het vermogen op 1 januari telt. Als je in 2024 €20.000 aan crypto had, maar alles is in december gecrasht naar €2.000, dan moet je alsnog belasting betalen over die oorspronkelijke €20.000. Er is veel kritiek op dat systeem, en daarom is er volgens het laatste nieuws een nieuw box 3-stelsel op komst dat (naar verwachting) in 2027 ingaat, waarbij men meer naar werkelijke rendementen wil kijken.
Wat gebeurt er als je het niet opgeeft?
De Belastingdienst beschikt over steeds meer middelen om het bezit van cryptovaluta op te sporen. Door nauwe samenwerking met crypto-exchanges, zowel binnen Nederland als in het buitenland, kunnen transacties en tegoeden makkelijker worden achterhaald. Dankzij internationale afspraken, zoals de DAC8-richtlijn die vanaf 2026 van kracht wordt, worden gegevens over crypto-activa automatisch uitgewisseld tussen belastingdiensten binnen de EU. Daarnaast kan de Belastingdienst opvallende transacties op je bankrekening signaleren, zoals grote stortingen of opnames die niet overeenkomen met je inkomen of vermogen.
Heb je crypto’s verzwegen? Dan loop je het risico op een navorderingsaanslag, forse boetes en zelfs een vergrijpboete die kan oplopen tot maar liefst 300% van de verschuldigde belasting. In ernstige gevallen kan ook strafrechtelijke vervolging aan de orde zijn. Transparantie is dus absoluut noodzakelijk!
Hoe zit het met staking of yield farming?
Heb je crypto’s uitgeleend, gestaked of gebruikt in DeFi-platforms en daar rente of beloningen voor ontvangen? Dan bevind je je in een grijs gebied. De Belastingdienst heeft hier voorlopig nog geen specifieke richtlijn voor, maar over het algemeen geldt:
- De waarde van je tegoed (inclusief rente/rewards) telt mee in box 3.
- Alleen als je actief handelt of er een onderneming van maakt, zou het kunnen vallen onder box 1, maar dat komt zelden voor bij particulieren.
Neem bij twijfel contact op met een fiscaal adviseur, zeker als je veel vermogen in crypto hebt of complexe constructies gebruikt.
Tips om je aangifte soepel te laten verlopen
- Bewaar je transacties en koersgegevens zorgvuldig
Het is belangrijk om een overzicht te houden van je aankopen, verkopen, swaps en overboekingen. Gebruik hiervoor tools zoals CoinTracking, Accointing of Koinly. Deze platforms helpen je niet alleen om je portfolio te monitoren, maar genereren ook handige rapporten die je kunt gebruiken voor je aangifte. - Check de jaaropgave van je exchange
Veel exchanges bieden aan het begin van het jaar een jaaroverzicht aan. Hierin staat precies hoeveel crypto je had op 1 januari van het belastingjaar, en soms ook wat de geschatte waarde was in euro’s. Dit maakt het invullen een stuk makkelijker. - Vergeet je cold wallets niet
Crypto die je bewaart op een hardware wallet of paper wallet valt ook onder je vermogen. De Belastingdienst kijkt namelijk naar wat je bezit, ongeacht waar je het bewaart. Zorg dus dat je ook van je cold storage een overzicht hebt van de tegoeden én de waarde op peildatum (1 januari). - Controleer je totale vermogen
Zoals eerder vermeld, telt je crypto mee bij je box 3-vermogen, samen met je spaargeld, beleggingen en bijvoorbeeld een tweede woning. Vergelijk je totale vermogen met de heffingsvrije grens om te bepalen of je belasting moet betalen. Ook als je onder de grens blijft, moet je vaak nog steeds aangifte doen. - Dien je aangifte op tijd in
De reguliere aangifteperiode loopt van 1 maart tot en met 30 april. Red je dit niet? Vraag dan tijdig uitstel aan.
Door netjes je crypto-opbrengsten aan te geven, voorkom je veel gedoe en boetes. Zet dus een reminder voor 1 januari, houd je portfolio bij, en volg het laatste crypto nieuws voor eventuele updates en wijzigingen. Eerlijk duurt het langst!